VMBO TL/GL Geschiedenis Toets: Wat moet je weten? (2023) (2023)

In deel A wordt ingegaan op de ontwikkeling van de Nederlandse grondwet sinds 1848. Dit onderwerp begint in een tijd dat koning Willem II nog de absolute macht had in onze monarchie. Het thema eindigt met de huidige politieke situatie. Politieke macht met parlement en koning beperkt/geen koning.

In dit onderwerp wordt onder andere beschreven hoe Johan Thorbecke in 1848 de eerste grondwet opstelde. In deze grondwet staat beschreven hoe het parlement inspraak krijgt in het bestuur van het land. Zorg ervoor dat u weet hoe de Senaat en het Huis verantwoordelijk zijn. Maar wat zijn de rechten en plichten van de bestuurders in de Kamer en de Senaat.

Het tweede deel gaat in op de verschillen tussen het stemrecht nu en ruim een ​​eeuw geleden. Centraal staat de invoering van het algemeen kiesrecht. U moet weten dat het in 1917 werd geïntroduceerd voor mannen en in 1919 voor vrouwen. Ook moet u weten hoe de verkiezingen voor de Eerste en Tweede Kamer (direct of indirect) verlopen. Je moet ook weten hoe regeringen worden gevormd en wat allianties zijn.

Nederland in de 19e eeuw^elektronischdi 20^elektronischv. Verschillende politieke scholen en partijen. Sommige daarvan zijn van belang voor de vorming van (basis)recht. Leer meer over de belangrijkste politieke trends en partijen van de vorige eeuw. U moet ook in staat zijn om de huidige, pre-delivery/pre-delivery politieke bijdragen aan elke politieke partij te beschrijven.

De grondwet speelt een belangrijke rol in de manier waarop wij Nederlanders ons leven leiden. U moet de belangrijkste grondwet van de vorige eeuw kennen. Denk bijvoorbeeld aan de vrijheid van meningsuiting of het recht op onderwijs. Je moet ook weten hoe wetten tot stand komen. En hoe we deze wetten afdwingen door de scheiding der machten.

In die tijd veranderde de samenleving snel. Er ontstonden groepen die arbeiders, kinderen en vrouwen en de mensen in het algemeen verdedigden. Zorg ervoor dat je voor elke groep de belangrijkste veranderingen kent (bijvoorbeeld feminisme, schoolgevechten of arbeidscontracten). Maar welke wetten kunnen deze groepen afdwingen?

Deel B is het grootste deel en behandelt de belangrijkste gebeurtenissen en ontwikkelingen in de Nederlandse en Europese geschiedenis. Dit onderdeel is op te delen in 5 periodes, te weten:

• B1: Eerste Wereldoorlog (1914-1918)
• B2: Interbellum/Herstel en Crisis (1918 – 1939)
• B3: Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
• B4: Europa en de wereld (1945 – 1989)
• B5: Nieuwe Wereldorde (sinds 1990)

B1: Eerste Wereldoorlog (1914-1918)

Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) is het goed om te weten hoe de grenzen van Europese landen er in 1900 uitzagen in vergelijking met nu. Het is ook belangrijk om te begrijpen wat voor soort spanning er tussen deze landen bestaat. Vanuit deze context kunnen de oorzaken van de Eerste Wereldoorlog worden begrepen. Lees zeker over de aanval op Franz Ferdinand, erfgenaam van de Oostenrijks-Hongaarse troon. En hoe een oorlog tussen Oostenrijk-Hongarije en Servië leidde tot een oorlog in Europa. U moet weten over de Central en de Triple Entente en welke landen daarbij betrokken waren. In deze thread praten we ook over manieren om oorlog te voeren. En het effect van oorlog op het dagelijks leven. Toen keizer Wilhelm II zich in 1918 overgaf, kwam er een einde aan de kwestie.

B2: Interbellum/Herstel en Crisis (1918 - 1939)

Na de Eerste Wereldoorlog is het thema tussen de oorlogen. Dit thema richt zich op de periode van herstel en crisis (1918-1939) voor de Tweede Wereldoorlog. Dit omvat het Verdrag van Versailles. Het verdrag bepaalde dat de Duitse Republiek moest betalen voor de Eerste Wereldoorlog. De draad analyseert ook het herstel van andere Europese landen. Ook komen de Verenigde Staten aan bod en de beurscrash van 1929. Leer meer over de gevolgen van de crisis in de Verenigde Staten. Vooral de impact op de Duitse Republiek. De crisis en het Verdrag van Versailles leidden tot de opkomst van het nationaal-socialisme. Het thema eindigt met de opkomst van Adolf Hitler. Je moet de impact op de Duitse Republiek, de buurlanden en de joodse bevolking kunnen omschrijven.

B3: Tweede Wereldoorlog (1939 - 1945)

Het thema van de Tweede Wereldoorlog legt uit hoe nazi-Duitsland Europa veroverde tussen 1939 en 1945. Belangrijke veldslagen om meer over te weten te komen zijn (1) de Battle of Britain, (2) de aanval op de Sovjet-Unie en (3) Pearl Harbor in de Verenigde Staten . Deze veldslagen veranderden het slagveld van Europa naar de wereld. In dit draadje wordt ook ingegaan op de impact op het dagelijks leven in Nederland. Van de capitulatie van Nederland op 15 mei 1940 tot de bevrijding op 5 mei 1945 zal hij eindelijk vertellen hoe de geallieerden Europa veroverden op het Duitse leger. En hoe de Amerikanen hun oorlog met Japan beëindigden met twee atoombommen op Hiroshima en Nagasaki.

B4: Europa en de wereld (1945 - 1989)

Het thema Europa en de Wereld verklaart de periode van 1945 tot 1989. Hieruit blijkt hoe Duitsland en Europa zijn verdeeld in Oost en West. Nieuwe allianties voor economische en militaire samenwerking (onder meer de NAVO, het Warschaupact, de Europese Economische Gemeenschap, de Verenigde Naties) werden gesloten. Het is belangrijk om te begrijpen wat communisme en kapitalisme betekenen. En hoe de verspreiding van het communisme tot spanningen in het Westen leidde. De wapenwedloop en de koude oorlog zijn het resultaat van deze spanningen. Hij bespreekt ook het gewapende conflict in Noord-Korea in de jaren vijftig en de Cubacrisis in de jaren zestig.

Naast het communisme en de Koude Oorlog was er sprake van dekolonisatie en immigratie naar West-Europese landen. Je moet weten wat dit voor Nederland betekent. Een speciaal gedeelte is gewijd aan de oprichting van de Joodse staat Israël. Je moet weten hoe dit land is ontstaan ​​en wat voor oorlogen hier hebben plaatsgevonden (en waarom). Het thema eindigt met de val van de Berlijnse Muur in 1989.

B5: Nieuwe Wereldorde (sinds 1990)

Het thema van de Nieuwe Wereld Orde (sinds 1990) begint na de val van het communisme. Zo praten ze over de oprichting van de Europese Unie. Het legt ook uit hoe terrorisme na het communisme de nieuwe vijand van de vrije wereld is. Ook de opkomst van multiculturele samenlevingen komt aan bod. Een laatste thema in de recente geschiedenis is de transformatie van Nederland naar een verzorgingsstaat. Ten slotte is het belangrijk om te begrijpen hoe het nationalisme vanaf de eeuwwisseling geleidelijk begon op te komen.